Door Simon Buddle
KNX-producten zorgen voor een drastische vermindering van de benodigde paneelgrootte, maar kunnen smart home integratoren de essentiële strijd om muurruimte winnen?
De afgelopen twee jaar heb ik mijn vrouw geholpen om het huis van haar moeder leeg te halen. Nana, zoals de familie haar noemt, is vorig jaar overleden. En zoals dat gaat, waren wij degenen die de kasten, lades, kelder en zolder doorzochten om het huis te ontdoen van haar dierbare bezittingen. Ik ben nogal kieskeurig als het op rommel aankomt en dit zijn de drie keuzes die ik moet maken: weggooien, naar de kringloopwinkel of gebruiken (houden). Nu weet ik dat ik van kostbare spullen naar rommel ben gesprongen, maar daar is een eenvoudig antwoord op. De bezittingen van de een hebben niet dezelfde emotionele waarde voor de ander. Oh, en volume, alleen al de hoeveelheid ‘spullen’ in een huis definieert het als rommel. Voor een land met een tekort aan ruimte vullen we onze huizen graag tot de nok toe.
Panelen hebben ruimte nodig
Ik heb net een project afgerond bij een geweldig bedrijf dat een hotel inricht. Ik bouwde panelen voor hen. Het eerste onderdeel van het werk bestond uit het maken van een aangepast paneelontwerp. De hotelkamers bestonden al, dus er konden geen aanpassingen worden gedaan. De ruimte waarin we moesten werken was op zijn zachtst gezegd beperkt. Het uiteindelijke paneelontwerp bestond in feite uit twee panelen. Het eerste was een standaard kleine consumenteneenheid, met vier onderbrekers, één isolator en een Type 2 SPD (Surge Protection Device) – zeven modulebreedtes in totaal. De tweede, voor het verlichtingssysteem, had één processor, één PSU, één schakelmodule en één dimmodule. Dus een vrij eenvoudige oplossing voor één kamer, verbonden met het PMS (Property Management System) van het hotel via een LAN-verbinding.
In de wereld van KNX heeft dat niet al te veel ruimte nodig – daarover later meer. In de wereld van andere verlichtingssystemen wordt dit echter een aanzienlijke hoeveelheid producten waarvoor een groot stuk muur nodig is. De dimmodule heeft 12 modulebreedtes nodig, de schakelmodule heeft er 8 nodig, de PSU heeft er 4 nodig en de processor heeft er 6 nodig. Daarom nam een systeem om vier geschakelde en vier gedimde verlichtingscircuits te bedienen maar liefst 30 modulebreedtes in beslag. In de meeste kamers stuurden ze eigenlijk maar twee gedimde en twee geschakelde circuits en met KNX kunnen we dat doen in zes modulebreedtes.
Het is juist om te zeggen dat klanten moeten worden aangemoedigd om eerst te kiezen op basis van esthetiek. Dat bepaalt dan het systeem dat geïnstalleerd wordt en vrijwel elk ander product is ‘back of house’. Maar het is interessant om te zien hoe het gesprek over ruimte een continu gesprek is dat bij bijna elk project wordt gevoerd – we hebben nooit genoeg ruimte voor onze bedieningspanelen. Onlangs had ik, half grappend, het gesprek over modulebreedtes met een architect toen we op zoek waren naar ruimte voor een bedieningspaneel voor verlichting. Het antwoord is dat KNX in vergelijking met een bekend verlichtingsmerk 66% kleiner is in modulebreedte, circuit per circuit.
Het gesprek over de benodigde wandruimte
Het eerste dat we moeten zeggen is dat we altijd een ruimteprobleem hebben. Mensen willen terecht de ruimte die ze hebben maximaliseren. Om eerlijk te zijn is de ruimte in het VK beperkter dan in bijvoorbeeld de VS. Onze huizen zijn kleiner en duurder, wat betekent dat mensen elke vierkante centimeter willen benutten, maar als systeemintegrators hebben we ruimte nodig en het heeft geen zin om dat gesprek uit de weg te gaan. Voor elk verlichtingscircuit hebben we het over één modulebreedte en voor elke verwarmingsruimte meestal ook één modulebreedte. Ik denk echter dat het eenvoudiger kan dan het berekenen van modulebreedtes. Het komt neer op goede ontwerptekeningen en de wetenschap dat je, plus of min een paar 100 mm, 1200 mm x 700 mm nodig hebt voor een paneel, plus 100 mm rondom voor leidingen en kabeltoegang. Dus ongeveer 1,5 m hoog bij 1 m breed, wat gemakkelijk te visualiseren is. Een eventuele verdeelkast, afstandsbedieningen en locaties voor LED-drivers moeten eveneens worden beschouwd als 500mm2. Met een set algemene tekeningen voor beide ruimtevereisten bij de hand, is dit een goed uitgangspunt voor het gesprek over de benodigde wandruimte.
De tekeningen laten zien dat we dit eerder hebben gedaan, dat we weten hoe het eruit ziet en dat we alle bijbehorende onderdelen kennen die nodig zijn om dit te laten werken. Alles wat minder is, in termen van ruimte, vereist dan een serieuze blik en een gedetailleerder ontwerp.
Conclusie
Hoewel sommige architecten en interieurontwerpers de neiging hebben om lippendienst te bewijzen aan onze behoeften, geldt dat hoe eerder we ze kennis laten maken met de realiteit, hoe eerder eventuele problemen kunnen worden aangepakt en opgelost. Als we eenvoudige feiten en cijfers hebben die kunnen worden onderbouwd met visuele hulpmiddelen, zullen we worden gezien als deskundig en professioneel. En hoe professioneler we overkomen, hoe groter de kans dat we terugkomen.
KNX producten zijn bijna altijd kleiner dan gelijkaardige producten op de markt, maar ze hebben nog steeds muurruimte nodig. We verkopen oplossingen, geen verlichtingsactuators. Een deel van de oplossing die we verkopen bevat ook onze kennis en ervaring om de verkochte KNX-oplossing te installeren en te programmeren, maar zonder het ontwerpelement aan het hoofd van het project, kunnen we onszelf ter plaatse problemen bezorgen.
Voer het gesprek vroegtijdig en ondersteun uw woorden met goede ontwerpdocumenten. KNX wint elke keer als het op ruimtevereisten aankomt – u moet gewoon vechten voor de muurruimte die u nodig hebt.
Simon Buddle CEng MIET is consultant voor Future Ready Homes, een specialist in het ontwerp van BMS- en ELV-servicesystemen.
