Yasmin Hashmi bekijkt de oorsprong van KNX, de kernwaarden en de mijlpalen van de afgelopen vijfendertig jaar.
KNX bestaat 35 jaar. Deze wereldwijde standaard voor gebouwenbeheer, geïnitieerd door een handvol visionaire Europese fabrikanten, heeft nu meer dan 500 fabrikanten als lid, die meer dan 8000 verschillende producten leveren die naadloos kunnen worden gecombineerd door meer dan 120.000 gecertificeerde installateurs. Dit is geen geringe prestatie. In de afgelopen 35 jaar zijn er verschillende veelbelovende initiatieven op het gebied van huis- en gebouwenautomatisering gekomen en gegaan, maar KNX heeft niet alleen overleefd, het is uitgegroeid tot een alomtegenwoordig systeem voor de regeling van verlichting, verwarming, ventilatie, airconditioning, zonwering, beveiligingssystemen, energiebeheer en nog veel meer.
In de eerste van onze #KNXis35 artikelserie leggen we de basis door te kijken naar KNX’ optimistische begin en de belangrijkste verwezenlijkingen tot nu toe.
Oorsprong
In 1990 richtte een klein aantal Europese elektrische fabrikanten, waaronder Siemens, Gira, Jung, Merten en Berker, de European Installation Bus Association (EIBA) op om een uniforme standaard te creëren voor gebouwautomatisering met behulp van bustechnologie. EIB was het protocol dat uit dit initiatief werd ontwikkeld en de eerste EIB-apparaten werden in 1992 gecertificeerd.
Deze fabrikanten zagen in dat elk bedrijf met zijn eigen propriëtaire systeem de markt zou versnipperen, terwijl ze door samen te werken en een gemeenschappelijke standaard te creëren mensen veel meer keuze en betere totaaloplossingen konden bieden, waardoor leveranciers niet aan zich zouden binden en de taart voor iedereen groter zou worden. Deze gezamenlijke inspanning was het begin van het KNX verhaal.
Vóór KNX waren er verschillende concurrerende protocollen voor gebouwencontrole, waaronder EIB, BatiBUS en EHS (European Home Systems protocol). De organisaties achter deze protocollen fuseerden in mei 1999 tot de Konnex Association, die werd afgekort tot KNX Association.
Principes
Het doel van de fusie was om één enkele standaard te creëren die de sterke punten van de drie bestaande protocollen combineerde, volgens enkele vooruitdenkende principes:
– Interoperabiliteit en fabrikantonafhankelijkheid – alle KNX-gecertificeerde producten werken gegarandeerd met elkaar en de specificatie wordt niet gecontroleerd door één enkel bedrijf.
– Open standaard – KNX is een echte open standaard en zijn specificaties zijn publiek beschikbaar, wat een wijdverspreide aanvaarding, innovatie en stabiliteit op lange termijn bevordert.
– Gedecentraliseerde intelligentie (gedistribueerd systeem) – KNX vertrouwt niet op een centrale controller, maar op de intelligentie van elk KNX busdeelnemer. Dit betekent dat als één apparaat uitvalt, de rest van het systeem blijft functioneren.
– Achterwaartse compatibiliteit – alle nieuwe KNX producten zijn achterwaarts compatibel met oudere installaties, waardoor de investering van gebouweigenaars wordt beschermd en bestaande systemen gemakkelijk kunnen worden geüpgraded en uitgebreid, ongeacht hun leeftijd.
– Flexibiliteit en schaalbaarheid – KNX wordt gebruikt voor een breed scala aan toepassingen, van kleine woonhuizen tot grote commerciële complexen zoals kantoren, hotels, luchthavens, ziekenhuizen, enz. Het systeem kan gemakkelijk worden uitgebreid of opnieuw geconfigureerd zonder ingrijpende herbedrading als de vereisten veranderen.
– Betrouwbaarheid en robuustheid – Strenge test- en certificatieprocessen voor alle KNX producten garanderen een hoge kwaliteit en een betrouwbare werking. Er zijn systemen die tientallen jaren geleden geïnstalleerd werden en nog steeds perfect functioneren.
– Energie-efficiëntie – door het automatiseren en optimaliseren van functies zoals verlichting, verwarming, airconditioning en energieopwekking, -opslag en -gebruik, gebaseerd op bezetting, tijd van de dag, temperatuur, energietarieven enz. helpt KNX om aanzienlijke besparingen te realiseren in energie en kosten.
– Eén softwaretool – de fabrikantonafhankelijke engineering software tool (ETS), stroomlijnt het ontwerp, de configuratie en de inbedrijfstelling van KNX-systemen en houdt alles eenvoudig.
Deze principes samen maken van KNX een toekomstbestendige, veelzijdige en vertrouwde standaard in de wereld van slimme huizen en gebouwen, en hebben bijgedragen tot de wereldwijde expansie.
Belangrijke mijlpalen
Hieronder volgt een lijst van de belangrijkste verwezenlijkingen van KNX in de voorbije 35 jaar:
1990 – oprichting van de EIB Association.
1991 – eerste editie van de EIB open specificatie gepubliceerd.
1992 – het eerste EIB-gecertificeerde product komt beschikbaar (een buskoppeleenheid).
1993 – eerste versie van ETS-software voor het ontwerpen, configureren en in bedrijf stellen van EIB-systemen.
1994 – eerste EIB-trainingscentrum en eerste EIB-journaal.
1996 – eerste door de EIB gecertificeerde Partner, d.w.z. een persoon die bevoegd is om EIB-systemen te specificeren en te installeren. Dit werd gevolgd door de start van het initiatief voor wetenschappelijke partnerschappen ter bevordering van de samenwerking met instellingen als universiteiten, technische hogescholen en onderzoekscentra.
1997 – convergentieproces begint tussen EIB, Batibus en EHA.
1999 – oprichting van Konnex Association, later omgedoopt tot KNX Association.
2001 – publicatie van de KNX specificatie, met EIB als kernsysteem, gebaseerd op twisted pair (TP) bekabeling als transmissiemedium. In dit jaar wordt ook radiofrequentie (RF) geïntroduceerd als een ander transmissiemedium, wat betekent dat draadloze communicatie nu ook mogelijk is.
2002 – eerste versie van de KNX specificatie gepubliceerd. Dit is een belangrijke mijlpaal en biedt een uniform technisch kader voor fabrikanten.
2003 – KNX wordt aanvaard als Europese standaard voor elektronische systemen voor huis en gebouw (CENELEC EN 50090).
2004 – ETS3 wordt gelanceerd, alsook een ander transmissiemedium in de vorm van KNX IP.
2006 – KNX bereikt een belangrijke doorbraak door de goedkeuring als internationale standaard (ISO/IEC 14543-3).
2007 – KNXnet/IP wordt gelanceerd, een erkenning van de noodzaak om KNX in grotere computernetwerken te integreren en zich voor te bereiden op het groeiende belang van IP technologie.
2008 – KNX Association maakt zijn debuut op de ISE (Integrated Systems Europe) show in Amsterdam.
2010 – lancering van ETS 4 met verbeterde gebruiksvriendelijkheid. KNX Association maakt ook zijn debuut op de Light + Building beurs in Frankfurt met de ‘KNX City’ en andere stands. Meer dan 100 KNX leden stellen er tentoon. Ook dit jaar, het eerste KNX ‘TOP’ evenement op de Light + Building show, inclusief de KNX Awards ceremonie die uitstekende KNX projecten in huis- en gebouwautomatisering erkent.
2102 – eerste gecertificeerde KNX Training Centrum in Australië. Dit jaar wordt ook ETS Apps gelanceerd voor extra en gepersonaliseerde functies,
2013 – KNX officieel aanvaard in China (GB/Z 20965) als aanbevolen nationale standaard voor huis- en gebouwenautomatisering. Ook de lancering van ETS eCampus voor webgebaseerde KNX basistraining.
2014 – lancering van ETS5 met integratie van KNX RF.
2015 – officiële lancering van KNX Secure, inclusief KNX Data Secure en KNX IP Secure.
2019 – KNX IP Secure erkend als internationale veiligheidsstandaard (EN ISO 22510), waarmee KNX zijn positie als leider in veilige gebouwautomatisering verstevigt.
2020 – lancering van KNXperience online show en prijsuitreiking als antwoord op de COVID pandemie.
2021 – lancering van ETS6.0, een belangrijke release met nieuwe functies en verbeteringen. In dit jaar wordt ook de KNX Startup Incubator gelanceerd, een initiatief om startende bedrijven te ondersteunen en innovatie aan te moedigen, vooral op het gebied van KNX IoT-oplossingen en AI.
2022 – KNX Standard 3.0 wordt vrijgegeven en luidt de lancering van KNX IoT in. KNX integreert met opkomende smart home technologieën zoals Amazon Alexa, Google Assistant en Apple HomeKit, maar ook KNX IoT om de kloof tussen traditionele KNX installaties en het bredere IoT ecosysteem te overbruggen. Dit jaar ontvangt KNX Secure ook de ‘Information security tested Smart Home and Building’ certificering van de VDE (Association for Electrical, Electronic & Information Technologies).
2023 – release van de KNX IoT open-source stack en lancering van de eerste KNX IoT busdeelnemers. De KNX IoT open-source stack maakt het eenvoudiger en kostenefficiënter voor fabrikanten, zelfs zonder ervaring met KNX, om IoT-compatibele apparaten te creëren.
Ook in 2023 vindt de eerste KNX Hackathon plaats, en Frost & Sullivan kent KNX de 2023 Global Technology Innovation Leadership Award toe.
2024 – release van ETS6.3 – een belangrijke release met 27 nieuwe functies waaronder verbeterde beveiliging, vereenvoudigde workflows en ondersteuning voor KNX IoT.
Ook in 2024 vindt het lanceringsevenement van ‘Women in KNX’ plaats op de Light + Building (L+B) show, met als doel vrouwen in de industrie te ondersteunen en hun aantal te verhogen. Op L+B worden ook de eerste KNX-to-Matter gateways gelanceerd, die de integratie van een nog breder scala aan slimme technologie in KNX-installaties mogelijk maken.
In april 2024 wordt het KNX NextGen programma gelanceerd om jonge mensen en werkzoekenden op te leiden in de basisprincipes van KNX.
In september 2024 benoemt de KNX Executive Board Jean-Christophe Krieger tot President van KNX Association, als opvolger van Franz Kammerl die deze functie 11 jaar heeft uitgeoefend.
2025 – KNX Association verklaart de intentie om AI te integreren in toekomstige ontwikkelingen om het klantentraject te vereenvoudigen en de engineering van installaties te vergemakkelijken.
Groei van de organisatie
KNX Association werd opgericht als een non-profitorganisatie onder Belgisch recht om de KNX-standaard voor huis- en gebouwautomatisering te ontwikkelen en te promoten. Haar missie is om KNX erkend te krijgen als de wereldwijde standaard voor slimme huis- en gebouwoplossingen die veilig, verbonden en universeel bruikbaar zijn. Een cruciaal onderdeel van het bestuur van de vereniging is de Algemene Vergadering die onder andere verantwoordelijk is voor de verkiezing van de President en Vice-President van de KNX Executive Board (KEB). De KEB zelf is verantwoordelijk voor de algemene strategische richting en het beheer. Er is ook een Technical Board die toezicht houdt op de ontwikkeling en verbetering van alle KNX specificaties, en Werkgroepen die betrokken zijn bij technische ontwikkelingen.
Vanaf het begin heeft KNX de vorming van Nationale Groepen (officiële vertegenwoordiging van KNX in een specifiek land of regio) en Gebruikersclubs (die lokaal netwerken en ondersteuning bieden) aangemoedigd. Dankzij de energie die KNX Association hierin steekt en het enthousiasme voor de technologie wereldwijd, is er een groeiende wereldwijde gemeenschap ontstaan, die vandaag 45 National Groups en 26 Userclubs telt.
Wetenschappelijke groepen – meestal universiteiten, technische hogescholen en onderzoeksinstituten – werden ook opgericht en tellen er nu meer dan 180. Bovendien zijn er nu 500 KNX Training Centra in 71 landen wereldwijd, die al meer dan 120.000 mensen (KNX Partners) gecertificeerd hebben.
Conclusie
De vooruitdenkende, lange-termijn ideologie van KNX Association, gecombineerd met de voortdurende technische vooruitgang en de naar buiten gerichte aanpak van zijn personeel, heeft gezorgd voor de indrukwekkende acceptatie en groei van KNX door een enthousiaste wereldwijde gemeenschap, wiens installaties een bewijs zijn van de flexibiliteit, robuustheid, betrouwbaarheid en duurzaamheid van KNX.
In toekomstige #KNXis35 artikels zullen we enkele van de belangrijkste aspecten van KNX vieren, alsook enkele van de ongelooflijke KNX installaties over de hele wereld.
Yasmin Hashmi is de Editor van KNXtoday magazine.
